Điều trị vết thương bằng Liệu pháp chân không (VAC)
Tài liệu tham khảo: WebMD
Liệu pháp chân không gọi tắt là VAC (Vaccum Assisted Closure) là phương pháp sử dụng hệ thống hút chuyên dụng nhằm giảm áp suất không khí xung quanh vết thương giúp vết thương mau lành. Liệu pháp này còn được gọi là liệu pháp hút áp lực âm (NPWT).
Nguyên lý hoạt động của phương pháp trị liệu chân không
Liệu pháp VAC giúp thúc đẩy quá trình lành vết thương nhờ:
Loại bỏ dịch ứ đọng. Phù nề, tích tụ dịch thường xảy ra sau phẫu thuật làm cho vết thương sưng tấy, tăng nguy cơ nhiễm trùng và làm chậm quá trình liền vết thương. Dịch ứ đọng lại có thể tạo áp lực lên vết thương và các mũi khâu hoặc ghim đóng vết thương. Liệu pháp hút áp lực âm sẽ từ từ hút dịch này ra khỏi vết thương, giảm áp lực và giảm sưng tấy.
Giảm sự phát triển của vi khuẩn. Nhiễm trùng không chỉ nguy hiểm mà còn khiến vết thương lâu lành. Cơ thể không thể chuyển sang giai đoạn sửa chữa vết thương tiếp theo vì phải tập trung vào việc loại bỏ vi khuẩn khỏi vết thương. Liệu pháp VAC sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn, giảm nguy cơ nhiễm trùng vết thương và cho phép quá trình lành thương diễn ra thuận lợi hơn.
Tăng lưu lượng máu đến vết thương. Máu lưu thông tốt là điều cần thiết để đưa các tế bào sửa chữa đến vết thương, loại bỏ vi khuẩn và tế bào chết, đồng thời cung cấp thêm oxy. Việc loại bỏ dịch dư thừa cho phép tưới máu tốt hơn và áp suất âm của VAC đã được chứng minh là làm tăng tốc độ tuần hoàn máu trong vùng vết thương.
Kích thích mô hạt. Để chữa lành vết thương, cơ thể sẽ tạo ra mô hạt mới liên kết các mép của vết thương lại với nhau và lấp đầy mọi khoảng trống. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng liệu pháp chân không giúp kích thích sự phát triển của mô sửa chữa này.
Kéo các mép vết thương lại với nhau. Điều trị vết thương bằng VAC giúp thu nhỏ kích thước vết thương và kéo các cạnh của vết thương lại với nhau, giúp cơ thể sửa chữa khoảng trống dễ dàng hơn.
Giảm số lần thay băng. Liệu pháp hút áp lực âm giữ cho vết thương sạch, ổn định giúp vết thương mau lành và ngăn ngừa nhiễm trùng tái phát.
Chỉ định của liệu pháp chân không
Liệu pháp chân không VAC là lựa chọn điều trị lý tưởng cho các vết thương khó lành, chẳng hạn như:
• Loét tiểu đường
• Bỏng nặng
• Đau thương
• Loét tỳ đè
• Vết mổ tách mép (khi vết rạch phẫu thuật mở lại)
Tuy nhiên, liệu pháp này KHÔNG được sử dụng trong các vết thương:
• chảy máu cấp tính hoặc rối loạn đông máu,
• có mô ung thư,
• có nhiều mô hoại tử,
• chứa các động mạch, dây thần kinh hoặc các cơ quan bị lộ ra.
Kỹ thuật thực hiện liệu pháp hút chân không
Liệu pháp hút chân không bao gồm một loại băng gạc đặc biệt được kết nối với một máy hút dịch vết thương. Liệu pháp này được thực hiện như sau:
- Rửa sạch vết thương và lau khô vùng da xung quanh.
- Đặt một miếng gạc xốp hoặc gạc vải trực tiếp lên vết thương.
- Tiếp tục đặt màng trong suốt lên lớp gạc trước để bịt kín vết thương và vùng da xung quanh.
- Gắn ống hút vào lỗ nhỏ trên màng trong suốt và nối đầu còn lại của ống với máy hút chân không.
- Bật công tắc máy hút.
Khi bật máy hút, nó sẽ tạo ra một lực hút rất nhẹ nhàng, theo thời gian sẽ loại bỏ dịch dư ra khỏi vết thương.
Khi thực hiện liệu pháp chân không có cần thay băng thường xuyên không?
Băng gạc xốp sẽ được thay 2 - 3 lần một tuần, hoặc thường xuyên hơn nếu vết thương bị nhiễm trùng. Trong một số trường hợp nhẹ trị liệu chân không tại nhà, bác sĩ điều trị sẽ hướng dẫn người thân bệnh nhân cách thay băng. Để đảm bảo sự an toàn và vệ sinh, người thay băng phải đeo găng tay trong lúc thay băng và rửa sạch tay trước và sau khi thay băng.
Việc thay băng có thể gây đau một chút tùy thuộc vào loại vết thương. Nếu cảm thấy khó chịu khi thay băng, hãy nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn về các lựa chọn giảm đau.
Lưu ý, không được tắm hoặc bơi khi đang sử dụng băng VAC bởi nếu băng tiếp xúc với nước quá lâu, nó có thể bị lỏng ra, nước lọt vào băng khiến vết thương nhiễm trùng. Tuy nhiên, có thể ngắt kết nối máy hút trong thời gian ngắn để tắm. Nếu máy hút phát ra âm thanh báo động, có thể có rò rỉ trong băng. Hãy gọi cho bác sĩ chăm sóc sức khỏe tại nhà hoặc cơ sở y tế nơi thường thay băng và yêu cầu họ thay băng mới.
