Việc lưu thông máu về tim là rất quan trọng đối với sức khỏe con người. Có rất nhiều bệnh lý làm chậm quá trình lưu thông máu, do tuổi già làm tĩnh mạch suy dãn, các bệnh nghề nghiệp hoặc vận động viên thể thao đều rất cần lưu ý đến các phương pháp cải thiện tuần hoàn máu về tim.

Chúng ta cùng điểm qua các phương pháp thường được khuyến khích sử dụng

Sử dụng tất hoặc quần áo tạo áp lực nén ép lên tĩnh mạch

Hầu hết quần áo hoặc tất ( vớ) có tính nén ép đều dài đến dưới đầu gối và kín mũi chân. Áp lực ép ( nén) khuyên dùng  phụ thuộc vào tính nghiêm trọng của tình trạng bệnh, hoặc khả năng đi tất (vớ) của bệnh nhân.

Quá trình đi tất vớ đôi khi khá khó khăn nên có một số loại ‘dụng cụ hỗ trợ đi tất đeo vớ’ giúp việc đi tất vớ dễ dàng hơn một chút.

Các dụng cụ hỗ trợ bao gồm găng tay cao su hoặc silicon giúp tay bạn có độ bám tuyệt vời để kéo tất lên, hoặc có thể là khung kim loại giữ tất mở khi bạn xỏ chân vào.

Sử dụng bao ép nén tạo áp lực lên tĩnh mạch

Bao chi ép nén là một loại ống bơm hơi, chứa đầy không khí và ép chặt chân để nén ép lên tĩnh mạch và đẩy máu trở về tim. Bao chi ép nén tĩnh mạch sử dụng với máy ép nén tĩnh mạch.

Khi nào nên sử dụng bao nén ép?

Khi liệu pháp nén ép  là cần thiết để điều trị tình trạng suy dãn tính mạch tuy nhiên, vớ nén ép không được sử dụng vì nhiều lý do. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể khuyên bạn nên sử dụng bao ép nén áp lực.

( Các bác sĩ cho biết, mọi người thường phàn nàn rằng quần áo nén, tất vớ nén ép tĩnh mạch "quá nóng, xấu xí, gây bó hoặc trầy xước, hoặc quá khó để mặc và cởi".)

Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về thời gian và tần suất mang bao chi.

Máy nén áp trị liệu chống suy giãn tĩnh mạch hoạt động như thế nào?

Thiết bị nén khí nén trị liệu sử dụng máy bơm khí vào bao chi hoặc bộ phận khác để tạo lực nén ngắt quãng cho chân hoặc các bộ phận khác trên cơ thể bạn.

Nhiều loại thiết bị được bán trên thị trường từ các hãng Medtronic, Xiamen...

Bao chi và máy nén ép trị liệu có thể được sử dụng cho những người mắc bệnh bạch huyết hoặc suy giãn tĩnh mạch chân nghiêm trọng và có thể giảm sưng rất hiệu quả.

Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất, bác sĩ  khuyên bạn vẫn phải sử dụng tất/vớ chống dãn tĩnh mạch mọi lúc khi không sử dụng các thiết bị trên.

Trước khi sử dụng các thiết bị này để điều trị sưng hoặc đau, hãy trao đổi với bác sĩ để:

• xác định nguyên nhân và kê đơn thuốc phù hợp

• hướng dẫn bạn cách sử dụng tất vớ hoặc thiết bị nén ép phù hợp với tình trạng của bạn

• tư vấn về tần suất và thời gian sử dụng

Lợi ích của liệu pháp nén ép đối với vận động viên

Vớ, tất, và quần áo nén ép dành cho vận động viên ngày càng trở nên phổ biến. Liệu pháp nén được cho là có thể cải thiện hiệu suất, giảm đau nhức sau khi tập thể dục và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Các nghiên cứu cho thấy kết quả trái chiều. Một trong những khó khăn khi đo lường lợi ích là các vận động viên sử dụng nhiều loại vớ và quần áo bó chặt khác nhau với mức độ bó chặt khác nhau.

Một đánh giá năm 2015 cho thấy có lợi ích trong quá trình phục hồi sau khi tập thể dục khi mọi người mặc quần bó chặt trong khi tập thể dục.

Điều này đúng với các mức độ bó chặt khác nhau. Các tác giả nghiên cứu lưu ý rằng vẫn chưa biết lý do tại sao điều này xảy ra.

Một nghiên cứu năm 2019 phát hiện ra những tác động tích cực đến hiệu suất và quá trình phục hồi khi mặc quần bó chặt trong khi tập thể dục. Các tác giả nghiên cứu lưu ý rằng cơ chế này vẫn chưa rõ ràng.

Có nhiều người mặc quần bó chặt để hỗ trợ chân trong quá trình hoạt động thể thao.

Hầu hết các bằng chứng cho thấy quần áo bó chặt hỗ trợ phục hồi nhanh hơn hoặc giảm đau nhức không tốt như lợi ích của liệu pháp nén.

Sử dụng liệu pháp nén ép cho thể thao

Nhiều vận động viên chuyên nghiệp và nghiệp dư sử dụng máy nén ép trị liệu sau khi thi đấu thể thao.

Theo một bài báo năm 2014 của một nhà sinh lý học thể thao, liệu pháp nén ép có thể giúp phục hồi mà không cần chườm đá hoặc kéo giãn.

Hãy cân nhắc kĩ khi kết hợp liệu pháp nén vào quá trình luyện tập thể thao. Hãy tự hỏi:

• Bạn có tình trạng bệnh lý nào mà liệu pháp nén không phù hợp không? Nếu bạn muốn sử dụng thiết bị nén cho mục đích thể thao, hãy đảm bảo rằng bạn không có chống chỉ định y tế nào.

• Hãy trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng liệu pháp nén. Họ cũng có thể tư vấn cho bạn về tần suất và thời gian bạn nên sử dụng thiết bị nén.

Sử dụng thiết bị nén ép trị liệu tại nhà

Trước khi mua thiết bị nén ép để sử dụng tại nhà, hãy dùng thử một thời gian trước. Những nơi sau đây có thể có một thiết bị mà bạn có thể thử:

• phòng khám vật lý trị liệu

• phòng tập thể dục

• phòng khám nắn xương

• trung tâm phục hồi chức năng

• các công ty thiết bị y tế uy tín

Hãy cân nhắc những điều sau:

1. Quy trình liệu pháp nén ép. Máy nén ép trị liệu chân được sử dụng trong khoảng 30 phút mỗi lần. Bạn sẽ ngồi trên ghế dài với chân được nâng cao. Tùy thuộc vào loại thiết bị, bạn sẽ cảm thấy áp lực xung ép nén và sau đó là thả lỏng.

2. Chi phí. Máy nén ép trị liệu có giá khá cao, hãy cân nhắc dùng thử trước khi mua. Nghiên cứu kĩ các chương trình đổi trả. Bạn cũng có thể tham khảo mua các máy đã qua sử dụng để giảm chi phí.

Chống chỉ định cho liệu pháp nén

Trong một số trường hợp, liệu pháp nén không được khuyến khích.

Thông thường, điều này xảy ra khi một người mắc bệnh đủ nghiêm trọng đến mức lực nén từ một loại vải có thể cản trở lưu thông máu. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là làm việc với một nhóm bác sĩ lâm sàng - chẳng hạn như bác sĩ gia đình, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình bàn chân, bác sĩ phẫu thuật mạch máu, bác sĩ tim mạch và các chuyên gia về các khoa cụ thể khác.

Vật lý trị liệu và điều dưỡng là hai bác sĩ lâm sàng quan trọng khác có thể giúp bạn sử dụng đúng thiết bị vào đúng thời điểm”.

Khi nào cần tránh sử dụng liệu pháp nén ép?

Nếu bất kỳ trường hợp nào sau đây xảy ra với bạn, hãy tránh hoàn toàn liệu pháp nén hoặc trao đổi với bác sĩ trước:

• bệnh lý về da khiến da bị mỏng

• vết loét hở

• viêm mô tế bào

• hình dạng hoặc kích thước chân khiến đồ nén không vừa vặn an toàn

• thiếu cảm giác ở khu vực cần nén

• bệnh thần kinh ngoại biên nghiêm trọng

• bệnh động mạch ngoại biên

Tổng Kết

Nếu bạn đứng cả ngày ở nơi làm việc hoặc ngồi ở bàn làm việc cả ngày, vớ nén có thể giúp ích rất nhiều trong việc giúp bạn không bị đau và thoải mái. ( Bạn không cần đơn thuốc để mua quần tất hay tất nén mức độ nén nhẹ.)

Nhưng nếu bạn bị bệnh về tĩnh mạch hoặc tình trạng khiến bạn có nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu, suy tĩnh mạch mãn tính, hoặc phù bạch huyết, hãy đến gặp bác sĩ để được điều trị thích hợp. Hoặc bạn có thể tìm hiểu thêm về các phương pháp y tế khác như liệu pháp dẫn lưu bạch huyết...

Nếu bạn là vận động viên hoặc vũ công và muốn tăng cường hiệu suất và phục hồi sau luyện tập hoặc biểu diễn, liệu pháp nén ép có thể giúp ích rất nhiều cho bạn. Bạn cũng có thể mặc đồ bó khi biểu diễn hoặc sau khi tập thể dục.