Những điều cần biết về vật lý trị liệu sau đột quỵ

Vật lý trị liệu là một trong những liệu pháp phục hồi chức năng chính được sử dụng để giảm khuyết tật và cải thiện khả năng vận động sau đột quỵ. Trong quá trình vật lý trị liệu, nhà trị liệu của bạn sử dụng phương pháp tập luyện, tăng cường sức bền trên máy chạy bộ, và nhiều kỹ thuật khác để giúp bạn cải thiện khả năng vận động.

Vật lý trị liệu giúp ích gì cho những người bị đột quỵ?

Vật lý trị liệu là liệu pháp phục hồi chức năng chính cho hầu hết mọi người bị đột quỵ.

Theo một đánh giá nghiên cứu năm 2022, khoảng 40% số người bị đột quỵ bị suy giảm chức năng vận động. Mục tiêu lâu dài của việc phục hồi sau đột quỵ là giúp bạn có thể tự lập trong cuộc sống hàng ngày.

Vật lý trị liệu có thể giúp bạn hồi phục

• Sức lực
• Khả năng di chuyển
• Khả năng phối hợp vận động
• Khả năng cân bằng
• Nhận thức cảm giác chuyển động của bản thân

Nghiên cứu từ năm 2017 cho thấy rằng thực hiện vật lý trị liệu chuyên sâu ngay sau khi đột quỵ có thể làm giảm tỷ lệ tử vong cũng như giảm nguy cơ xảy ra các biến chứng. Những người trải qua liệu pháp chuyên nghiệp liên tục có xu hướng phục hồi nhanh chóng.

Vật lý trị liệu có thể giúp bạn lấy lại các kĩ năng chuyển động như:

• Đi bộ
• Ngồi
• Nằm xuống
• Đứng
• Rời khỏi ghế

Vật lý trị liệu bao gồm những gì?

Các nhà vật lý trị liệu sử dụng nhiều kỹ thuật để giúp bạn lấy lại khả năng vận động sau đột quỵ. Chương trình của bạn sẽ được tùy chỉnh theo nhu cầu cá nhân, tùy thuộc vào các yếu tố như:

• Sức khỏe tổng quát
• Loại chuyển động bạn đã mất
• Mức độ khuyết tật của bạn

Phục hồi chức năng sau đột quỵ thường bắt đầu tại bệnh viện ngay sau khi bạn bị đột quỵ. Lúc đầu, chương trình có thể tập trung vào các tác vụ đơn giản như cố gắng nhặt một vật thể. Theo thời gian, chương trình luyện tập sẽ thay đổi theo tiến trình hồi phục để giúp bạn học lại các động tác phức tạp hơn như đi bộ.

Sau khi bạn xuất viện, các bác sĩ có thể sẽ tiếp tục đề xuất vật lý trị liệu tại nhà hoặc tại phòng khám. Chuyên gia vật lý trị liệu thường sẽ cung cấp cho bạn các bài tập và động tác giãn cơ để thực hiện tại nhà nhằm giúp bạn phục hồi.

Găng tay robot tập phục hồi chức năng bàn tay WEINISHII giải pháp lấy lại cảm giác bàn tay nhanh chóng và hiệu quả cho bệnh nhân bị liệt sau tai biến, đột quỵ, người già, người bị khô cứng khớp tay... Nhờ thiết kế thông minh, người dùng dễ dàng tự điều khiển tập luyện hoặc được luyện tập dưới sự hỗ trợ của máy.  

Các nhà vật lý trị liệu sử dụng các kỹ thuật khác nhau để giúp bạn hồi phục. Bao gồm:
 

• Đào tạo theo định hướng nhiệm vụ, trong đó bạn thực hiện các chuyển động trong đời thực, chẳng hạn như đứng dậy khỏi ghế
• Rèn luyện sức mạnh bằng cách sử dụng tạ, trọng lượng cơ thể hoặc dây đeo
• Đi bộ hoặc luyện tập giữ thăng bằng
• Tập luyện trên máy chạy bộ
• Liệu pháp vận động hạn chế, trong đó cánh tay khỏe của bạn bị hạn chế nên bạn buộc phải sử dụng cánh tay yếu của mình

• Kích thích điện để kích hoạt dây thần kinh của các cơ bị thương của bạn
• Công cụ thực tế ảo hoặc trò chơi điện tử
• Phản hồi sinh học, nhằm mục đích giúp bạn giành quyền kiểm soát kết nối giữa cơ thể và tâm trí của mình
• Liệu pháp thủy sinh, nơi bạn tập thể dục dưới nước

Trong một đánh giá nghiên cứu năm 2020, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một số bằng chứng cho thấy rằng liệu pháp thủy sinh có thể cải thiện đáng kể một loạt các khuyết tật do đột quỵ. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng mặc dù nghiên cứu này đầy hứa hẹn nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu chứng minh hơn.

Bạn cần tập vật lý trị liệu trong bao lâu sau đột quỵ?

Nếu ở tình trạng ổn định, bạn có thể bắt đầu vật lý trị liệu 2 ngày sau khi bị đột quỵ.

Trong một nghiên cứu năm 2017, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trong một nhóm gồm 783 người nhập viện vì đột quỵ, 75,8% được giới thiệu đến vật lý trị liệu. Thời gian trung bình từ khi nhập viện đến khi được giới thiệu tập vật lý trị liệu là 3 ngày.

Theo Viện Y tế Quốc gia, việc bổ sung phương pháp phục hồi chức năng vận động chuyên sâu sau 60–90 ngày có thể giúp cải thiện tình trạng sau đột quỵ.

Thời gian bạn cần thực hiện vật lý trị liệu tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cơn đột quỵ và mức độ khuyết tật của bạn. Bạn có thể cần phải tập vật lý trị liệu trong nhiều tháng đến nhiều năm.

Quá trình phục hồi nhanh nhất thường xảy ra trong vòng 3–4 tháng đầu tiên.

Thông thường, bạn sẽ tập vài buổi mỗi tuần.

Những loại trị liệu nào khác có thể cần thiết sau đột quỵ?

Tùy thuộc vào mức độ và biến chứng của cơn đột quỵ, bạn có thể phải thực hiện các phương pháp trị liệu phục hồi chức năng khác. Theo Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ, hơn 2/3 số người sống sót sau đột quỵ thực hiện một số loại trị liệu phục hồi chức năng.

Các loại liệu pháp khác mà bạn có thể được hưởng lợi bao gồm:

• Trị liệu ngôn ngữ để giúp bạn học lại cách nói hoặc giao tiếp
• Liệu pháp lao động để giúp bạn lấy lại các kỹ năng cần thiết để thực hiện các hoạt động hàng ngày
• Liệu pháp hướng nghiệp để giúp bạn quay trở lại cuộc sống bình thường
• Liệu pháp hành vi nhận thức để giúp bạn đối phó với những thay đổi trong cuộc sống

Kết luận

Vật lý trị liệu là một phần quan trọng của quá trình phục hồi chức năng đối với nhiều người bị đột quỵ. Nó có thể giúp bạn cải thiện khả năng phục hồi và giảm thiểu tình trạng khuyết tật của bạn.

Trong quá trình vật lý trị liệu, chuyên gia trị liệu sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để giúp bạn lấy lại khả năng di chuyển, chẳng hạn như các bài tập tăng cường sức mạnh, tập luyện trên máy chạy bộ hoặc yêu cầu bạn thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Bác sĩ vật lý trị liệu có thể giúp bạn quyết định thời gian và số lần bạn nên tham gia vật lý trị liệu mỗi tuần.

Theo tạp chí Healthline