Hướng dẫn cách đặt ống thông tiểu foley: Quy trình và lưu ý

Ống thông tiểu (Foley) và cách thức hoạt động

Ống thông tiểu Foley (Catheter Foley) là một ống tròn, nhỏ, mềm dẻo được đặt qua niệu đạo vào bàng quang để dẫn nước tiểu ra ngoài cơ thể. Xông tiểu Foley được giữ bên trong bàng quang bằng một bóng chèn, bóng thường được bơm căng bằng nước.

Nước tiểu đi từ bàng quang qua ống thông tiểu vào túi đựng nước tiểu. Túi đựng nước tiểu sẽ được cố định trên chân bằng một số loại băng dán chuyên dụng.

Có 2 loại túi đựng nước tiểu thường dùng:

• Túi đựng nước tiểu đeo chân. Đây là chiếc túi đeo trong ngày, thường dùng khi lượng nước tiểu ít (thông thường là 500ml).
• Túi đựng nước tiểu ban đêm. Đây là chiếc túi được đeo vào ban đêm trước khi đi ngủ và thường chứa được 2 lít nước tiểu.

Quy trình đặt ống thông tiểu Foley 

Chuẩn bị dụng cụ

Các dụng cụ cơ bản cần chuẩn bị trước khi đặt sonde tiểu foley bao gồm:

• Ống thông tiểu Foley silicone (kích cỡ phù hợp với bệnh nhân và mục đích của đặt ống thông)
• Túi chứa nước tiểu
• Tăm bông, bông gòn hoặc băng gạc y tế
• Bơm kim tiêm
• Nước muối sinh lý
• Gel bôi trơn (loại tan trong nước)

Các bước thực hiện 

• Cho bệnh nhân nằm ngửa, 2 chân duỗi thẳng với nam giới và dạng hông với nữ giới.
• Vệ sinh vùng sinh dục niệu đạo.
• Bôi trơn đầu ống thông tiểu 5-6cm.
• Nối dây thông tiểu foley silicone với túi dẫn lưu nước tiểu.
• Banh lỗ niệu đạo và nhẹ nhàng đưa ống thông qua niệu đạo vào bàng quang:
  • Đối với bệnh nhân nam: nâng dương vật thẳng góc với thành bụng, đưa vào lỗ niệu đạo khoảng 10cm, thấy vướng hạ dương vật xuống song song với thành bụng, tiếp tục đưa vào khoảng 10-15 cm thấy nước tiểu ra đẩy sâu thêm khoảng 3-5cm.
  • Đối với bệnh nhân nữ: đưa nhẹ nhàng vào niệu đạo 4-5 cm thấy nước tiểu ra đẩy thêm vào 3-5 cm.
• Nếu đặt ống thông tiểu liên tục, dùng bơm tiêm bơm nước muối sinh lý cho bóng căng lên theo thể tích ghi trên ống thông, kéo nhẹ ra đến khi thấy vướng.
• Dùng gạc lau khô bộ phận sinh dục và đầu lỗ niệu đạo.
• Dùng băng keo cuộn giấy cố định ống thông vào đùi bệnh nhân, túi đựng nước tiểu luôn đặt ở vị trí thấp hơn giường của bệnh nhân.

Chăm sóc vệ sinh ống thông tiểu Foley

Để chăm sóc ống sonde tiểu Foley, bạn sẽ cần:

• Làm sạch ống thông và túi đựng nước tiểu mỗi ngày.
• Thay túi nước tiểu 2 lần một ngày. Đổi túi đeo chân vào sáng dậy và thay túi để qua đêm vào buổi tối trước khi đi ngủ.
• Thay túi nước tiểu mới mỗi tuần một lần hoặc thay khi túi bị tắc hoặc nghẹt.
• Uống 1 đến 2 ly nước mỗi 2 giờ khi bạn thức để cơ thể luôn đủ nước.

Một chút máu hoặc nước tiểu có thể dính xung quanh chỗ ống thông đi vào cơ thể khi bạn đang đi bộ hoặc đi đại tiện (đi tiêu) là điều hết sức bình thường nếu vẫn có nước tiểu chảy vào túi dẫn lưu. Nếu nước tiểu không còn chảy vào túi dẫn lưu, hãy gọi cho bác sĩ ngay.

Lưu ý khi đặt ống thông tiểu Foley

Một số lưu ý khi đặt ống thông tiểu foley và túi nước tiểu đeo chân giúp người bệnh cảm thấy thoải mái nhất:

• Chọn ống thông vừa vặn với bắp chân, do bắp chân thường hơi cong nên phần ống bị dư ra có thể cắt bớt. Nhân viên y tế sẽ chỉ cho bạn cách thực hiện.
• Đeo túi ở chân, dưới đầu gối sẽ giúp việc nước tiểu dẫn lưu dễ dàng.
• Cố định túi nước tiểu đeo chân và xông thông tiểu foley bằng dây đai mà nhà phân phối thiết bị y tế cung cấp. Không buộc dây đai quá chặt gây lằn chân, có thể làm giảm lưu lượng máu và gây ra cục máu đông. 
• Sử dụng chất bôi trơn gốc nước để giữ cho dương vật hoặc âm đạo không bị đau.
• Tắm vệ sinh niệu đạo sạch sẽ mỗi ngày ngăn ngừa nhiễm trùng khi sonde thông tiểu được đặt đúng vị trí.
• Có thể tắm đứng khi đang đặt ống thông. Tắm bồn khi đang đặt ống thông có nguy cơ bị nhiễm trùng. Đừng tắm bồn cho đến khi ống thông được tháo ra.
• Túi nước tiểu ban đêm có thể để nguyên khi tắm, còn túi nước tiểu buộc chân thì không. Túi đựng nước tiểu sử dụng ban đêm là loại không thấm nước. Túi nước tiểu buộc chân thường có vải nên sẽ không khô nhanh được.
• Nên tắm vào buổi sáng trước khi thay túi nước tiểu ban đêm sang loại túi đeo chân ban ngày.