Các mẹo chữa lành vết thương và vết loét bàn chân do tiểu đường
Bệnh nhân tiểu đường có nguy cơ bị loét bàn chân, nhiễm trùng và biến chứng do nhiễm trùng.
Loét bàn chân hoặc vết thương do tiểu đường khiến bệnh nhân có nguy cơ cao phải nhập viện và cần phẫu thuật hoặc thậm chí là cắt cụt chi. Trên thực tế tại Hoa Kỳ, mỗi năm có tới 130.000 ca phẫu thuật cắt cụt chi chỉ ở những người mắc bệnh tiểu đường. Có tới 11,8% số người mắc bệnh tiểu đường có vết thương và nhiều người phải điều trị phẫu thuật. Điều này có nghĩa là việc chăm sóc vết thương loét bàn chân do tiểu đường cũng như phòng ngừa loét bàn chânlà vô cùng quan trọng.
Nguy hiểm hơn, nếu người bệnh tiểu đường bị tê ở bàn chân, họ có thể không cảm thấy vết thương ở bàn chân và khiến vết thương trở nặng. Vết loét bàn chân do tiểu đường bắt đầu từ một vết xước hoặc vết cắt nhỏ, có thể vô tình trở thành vết loét sâu nếu để lâu ngày. Kiểm tra bàn chân và duy trì lượng đường trong máu ở mức cân bằng là vô cùng quan trọng trong quy trình quản lý bệnh tiểu đường.
Cho dù bạn bị tiểu đường hay đang chăm sóc người thân cần điều trị vết thương do tiểu đường ở chân, hãy cùng tham khảo các cách chăm sóc bàn chân do tiểu đường và cách giảm thiểu hậu quả của vết loét.
Chăm sóc vết thương ở bàn chân do tiểu đường như thế nào và làm sạch vết thương ở bàn chân do tiểu đường như thế nào?
Chăm sóc vết thương ở bàn chân do tiểu đường tập trung vào việc tạo ra một môi trường lành mạnh để các tế bào da mới có thể hình thành và làm lành vết loét hay vết thương. Điều này thường liên quan đến việc giữ cho vết thương ẩm để quá trình lành thương diễn ra nhanh hơn. Tuy nhiên, nếu vết thương trở nên quá ẩm do dịch chảy ra quá nhiều từ bên trong vết thương, bạn có thể cần sử dụng băng thấm hút.
Để chăm sóc vết thương đúng cách, hãy vệ sinh vết thương bằng nước muối, bôi gel bôi ngoài da hoặc thuốc mỡ kháng sinh lên vết thương một lần một ngày theo khuyến cáo của bác sĩ.
Đôi khi, một số loại thuốc mỡ có thể giúp điều trị các vết thương được bao phủ bởi chất xơ màu vàng giống như vết thương do bỏng. Các loại thuốc mỡ khác cho vết thương ở chân do tiểu đường bao gồm thuốc mỡ hoặc xịt kháng khuẩn tại chỗ có thể được bôi để giúp giữ vết thương sạch sẽ.
Sau khi làm sạch vết thương và bôi thuốc mỡ, tốt nhất là băng vết thương bằng gạc sạch.
Quan trọng là giữ vết thương được che phủ và ẩm
Các mẹo dân gian thường nói rằng "làm thoáng khí" vết thương sẽ giúp vết thương mau lành hơn. Tuy nhiên, y học đã phát hiện ra rằng điều ngược lại cũng đúng; vết thương sẽ mau lành hơn nếu có một lớp làm ẩm bên dưới lớp băng được che phủ - các loại băng như băng silicone RemScar, băng hydrocolloid RenoDerm, băng chống thấm nước. Ngoại lệ duy nhất là khi vết thương chảy dịch quá nhiều từ bên trong, khi đó cần phải dùng băng thấm hút tốt hơn ví dụ như băng gạc vô trùng, băng xốp.
Để chăm sóc vết thương đúng cách, hãy vệ sinh vết thương bằng nước muối, bôi gel bôi kháng khuẩn ngoài da hoặc xịt kháng khuẩn lên vết thương một lần một ngày theo khuyến cáo của bác sĩ. Sau mỗi lần bôi, hãy băng vết thương bằng băng không thấm nước.
Theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu
Bệnh nhân tiểu đường biết rằng việc theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu là rất quan trọng. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn bị vết thương ở chân, hay còn gọi là loét bàn chân do tiểu đường.
Khi lượng đường trong máu cao, nó ngăn cản các tế bào bạch cầu của chúng ta chữa lành các mô. Lượng đường cao có thể dẫn đến bệnh mạch máu nhỏ và cũng hạn chế lưu lượng máu xung quanh quá trình chữa lành. Nếu không có lưu lượng máu để chữa lành vết thương, điều này cũng giống như việc trồng hoa mà không có nước - điều đó sẽ không xảy ra.
Giảm áp lực lên bàn chân của bạn
Khía cạnh quan trọng nhất của quá trình chữa lành vết thương là "giảm tải áp lực". Chăm sóc vết thương ở chân giống như việc tạo cảnh quan cho bãi cỏ mới trồng; nó cần được chăm sóc và có thời gian để lành lại, và trong trường hợp loét bàn chân do tiểu đường, bạn có thể phải ngừng đứng. Một nghiên cứu trên 49 bệnh nhân vào năm 2017 đã chứng minh rằng "mặc dù đi bộ có thể làm chậm quá trình lành vết thương, nhưng việc đứng mà không có đồ bảo vệ thích hợp thậm chí còn nguy hiểm hơn". Đặc biệt, nghiên cứu cho thấy thời gian đứng là yếu tố dự báo đáng kể duy nhất làm chậm quá trình lành vết thương sau 12 tuần, và dài hơn gần ba lần so với việc đi bộ ở những vết loét bàn chân do thần kinh. Nếu cần phải đi bộ hoặc đứng nhiều, có thể cân nhắc sử dụng loại giày chuyên dụng.
Là một phần của quá trình giảm tải để điều trị vết thương do tiểu đường, những bệnh nhân bị loét bàn chân do tiểu đường hoặc vết thương do chấn thương được yêu cầu tránh đi bộ trực tiếp trên vết thương trong vài ngày cho đến khi vết thương lành lại. Mặc dù điều này có thể khó khăn đối với những bệnh nhân đã quen với cuộc sống bận rộn, nhưng các thiết bị như giày sau phẫu thuật, giày chỉnh hình có thể tháo rời và nẹp toàn phần có thể "giảm tải áp lực" cho những trường hợp bạn phải di chuyển. Các nghiên cứu cho thấy việc liên tục mang những đôi giày như vậy có thể đẩy nhanh đáng kể quá trình chữa lành bằng cách giảm áp lực trực tiếp.
Phòng ngừa vết thương và vết loét do tiểu đường
Mặc dù loét bàn chân do tiểu đường thường gặp ở những bệnh nhân tiểu đường, nhưng chúng thường có thể tránh được. Bạn có thể chủ động phòng ngừa vết thương cho bản thân hoặc thành viên gia đình bằng cách kiểm tra hàng ngày các dấu hiệu như chấn thương bàn chân, móng chân mọc ngược, vết loét, vết bầm tím, vết cắt, chân đổi màu và mụn nước. Có thể hơi khó để tự kiểm tra bàn chân của chính mình, vì vậy hãy sử dụng gương hoặc nhờ ai đó hỗ trợ.
Lưu ý, một số người có thể có nguy cơ loét bàn chân do tiểu đường cao hơn những người khác nếu họ có:
- Bệnh thần kinh do tiểu đường
- Tuần hoàn chi dưới kém
- Tiền sử hút thuốc
- Lượng đường trong máu cao
- Tiền sử dị tật bàn chân (như u xương ngón chân cái hoặc vòm bàn chân cao)
- Thuốc làm suy yếu hệ miễn dịch (steroid, DMARD, Humira, Xeljanz, v.v.)
- Giày không phù hợp
Theo: Certified Food
