Tìm hiểu về tất chống tắc mạch
Tất chống tắc mạch tạo áp lực lên chân để tăng tuần hoàn, khi làm như vậy, nó làm giảm nguy cơ đông máu. Bác sĩ có thể giới thiệu, chỉ định chúng cho những người không thể rời khỏi giường. Tất vớ chống tắc mạch ( vớ giãn tĩnh mạch) được làm bằng chất liệu đặc biệt, nó co giãn, ép nhẹ vào chân tạo áp lực lên tĩnh mach giúp đẩy máu về tim. Áp lực tất vớ nén được chia độ thường là 18mmHg ở cổ chân và 8mmHg ở bắp chân.
Khi một người phải nằm trên giường sau phẫu thuật, bác sĩ có thể kê đơn đi tất để ngăn ngừa hình thành cục máu đông. Nghiên cứu chỉ ra rằng loại quần áo này làm giảm đáng kể nguy cơ hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch sâu ở chân, còn được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). Tất chống tắc mạch tạo áp lực tăng dần lên chân. Các nhà sản xuất liệt kê áp suất của tất tính bằng milimét thủy ngân (mm Hg), là đơn vị áp lực.
Những đôi tất chống tắc mạch tiêu chuẩn tạo ra áp lực 18 mmHg ở mắt cá chân và điều này làm giảm xuống còn 8 mmHg ngay dưới đầu gối. Hầu hết các loại tất đều được làm bằng chất liệu không chứa mủ cao su bao gồm 82% polyamide và 18% elastine. Điều này làm cho chúng vừa co giãn vừa an toàn. Chúng có sẵn một loạt các kích cỡ độ rộng và độ dài. Quá trình chọn vớ tất phù hợp bao gồm việc đo chu vi mắt cá chân, bắp chân hoặc cả hai. Tất dài đến đùi cần có số đo bổ sung ở đùi.
Tại sao mọi người nên sử dụng chúng?
Các bác sĩ thường kê toa tất chống tắc mạch cho những người đã phẫu thuật. Chúng giúp ngăn ngừa DVT ( Deep Vein Thrombosis), hiện tượng hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch sâu ở chân. DVT phổ biến hơn ở những người bất động. Đôi khi, người ta sử dụng tất như một biện pháp phòng ngừa ở những người có nguy cơ đông máu cao.
DVT rất nghiêm trọng vì mặc dù chỉ là cục máu đông ở chân nhưng nó có thể ảnh hưởng đến phần còn lại của cơ thể. Trong một số trường hợp, một phần cục máu đông có thể vỡ ra và di chuyển đến phổi, nơi nó có thể chặn lưu lượng máu. Sự tắc nghẽn này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu phổi và có thể gây tử vong.
Tuy nhiên, mặc dù DVT nguy hiểm nhưng nó cũng có thể phòng ngừa được. Theo một nghiên cứu năm 2016, các chuyên gia tin rằng tất chống tắc mạch giúp giảm 40% nguy cơ.
Chúng hoạt động như thế nào?
Một bài báo khoa học năm 2014 giải thích rằng vì áp suất tạo nên từ tất chống tắc mạch cao nhất ở phía dưới và thấp nhất ở phía trên nên nó giúp máu lưu thông về tim. Khi làm như vậy, nó ngăn máu tụ lại ở bàn chân hoặc thấm sang các tĩnh mạch nông - những tĩnh mạch gần bề mặt - ở chân. Tác động bóp áp lực của tất nên chân cũng có thể làm cho tĩnh mạch hẹp hơn một chút và do vậy làm tăng tốc độ lưu thông máu.
Các loại tất
Tất chống tắc mạch có hai chiều dài: dài đến bắp chân và dài đến đùi.
Đôi khi mọi người sử dụng thuật ngữ vớ chống tắc mạch và vớ nén thay thế cho nhau, nhưng thực tế đây là những sản phẩm khác nhau với cách sử dụng khác nhau.
Tất chống tắc mạch thích hợp cho những người phải nằm trên giường, trong khi tất nén ( Tất chống giãn tĩnh mạch) là tốt nhất cho những người phải di chuyển nhiều hơn.
Một số sản phẩm tất nén có sẵn trên quầy. Chúng bao gồm tất bay, tất hỗ trợ đàn hồi và tất nén thể thao. Những vật dụng này thường tạo lực nén ít hơn so với tất chống tắc mạch và áp lực thường đồng đều thay vì chia độ.

Những cân nhắc và rủi ro
Tất chống tắc mạch sẽ an toàn nếu sử dụng đúng cách, nhưng nếu sử dụng không đúng cách, chúng có thể gây ra vấn đề. Theo một nghiên cứu năm 2014, đi tất không đúng cách có thể gây ra áp lực quá mức ở một số khu vực. Điều này có thể dẫn đến nứt da, đặc biệt ở người lớn tuổi.
Đôi khi, tất có thể bị bó lại, cuộn lại hoặc gấp lại khi một người mang chúng không đúng cách. Nghiên cứu cho biết điều này hạn chế sự lưu thông và hoạt động giống như một dây garô, làm đảo ngược áp suất chia độ. Kết quả là tất không còn hoạt động bình thường và có thể khiến máu ứ đọng ở mắt cá chân và cẳng chân.
Tất chống tắc mạch cũng không an toàn cho tất cả mọi người.
Chúng không phù hợp với những người mắc một số bệnh nhất định, chẳng hạn như:
- suy tim sung huyết
- chất lỏng dư thừa trong phổi
- bệnh viêm da
- tổn thương thần kinh
- dị tật chân tay bẩm sinh
- sưng tấy cực độ ở chân dưới
- béo phì nghiêm trọng, khi không thể điều chỉnh chuyên nghiệp
Bản tóm tắt
Tất chống tắc mạch có tác dụng nén lên chân và có thể ngăn ngừa cục máu đông ở những người không thể rời khỏi giường. Những loại tất chống tắc mạch tiêu chuẩn áp dụng áp suất chia độ từ 18 mmHg đến 8 mmHg. Các bác sĩ thường kê đơn mang tất cho những người phải nằm trên giường sau phẫu thuật. Chúng có thể làm giảm 40% nguy cơ mắc DVT của một người.
Mang vớ chống tắc mạch không đúng cách có thể cản trở chức năng của chúng. Ngoài ra, các biến chứng có thể xảy ra khi đi tất bao gồm rách da, dẫn đến lở loét do áp lực. Mọi người nên luôn làm theo lời khuyên của bác sĩ khi sử dụng những chiếc tất này.
Theo NHS