Sa hậu môn nhân tạo là gì?

Tại sao hậu môn nhân tạo bị sa?

Sa hậu môn nhân tạo là một trong các biến chứng phổ biến của hậu môn nhân tạo. Tình trạng có thể xảy ra với bất kỳ kiểu hậu môn nhân tạo nào, nhưng thường gặp ở hậu môn nhân tạo kiểu quai hơn so với hậu môn nhân tạo kiểu đầu tận.

Trong phẫu thuật hậu môn nhân tạo kiểu quai, bác sĩ sẽ kéo một đoạn ruột tạo thành quai ra ngoài bụng, sau đó rạch và khâu cố định nó vào da để tạo thành lỗ thông hậu môn nhân tạo. Nếu đoạn ruột này không được cố định chắc chắn vào thành bụng bằng chỉ khâu hoặc ghim bấm phẫu thuật thì nó có thể bị đẩy ra khỏi vị trí ban đầu. Khi đó, phần ruột có thể lòi dài ra ngoài thậm chí dài đến vài cm.

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân tại sao tình trạng này xảy ra, nhưng một số yếu tố được cho là làm tăng nguy cơ bao gồm:

• Thừa cân hoặc tăng cân quá nhanh
• Cơ bụng yếu, đặc biệt ở trẻ sơ sinh
• Kích thước lỗ mở thông khi mổ quá lớn
• Áp lực trong ổ bụng tăng cao do ho kéo dài, hắt hơi, táo bón hoặc mang thai

Dấu hiệu của sa hậu môn nhân tạo

Hậu môn nhân tạo bị sa sẽ trông dài hơn bình thường và có thể bị sưng. Bạn có thể chỉ nhận thấy điều này khi đứng, và nó có thể rút lại khi nằm xuống. Tuy nhiên, cũng có trường hợp hậu môn nhân tạo bị lòi ra liên tục, không thay đổi vào tư thế.

Tình trạng sa hậu môn nhân tạo có thể làm giảm lượng máu nuôi đưỡng lỗ thông hậu môn nhân tạo. Nếu điều này xảy ra, lỗ thông có thể chuyển sang đỏ sẫm, tím hoặc hồng nhạt và có cảm giác mát lạnh khi chạm vào. Trên bề mặt lỗ thông có thể xuất hiện các vết loét nhỏ, trông như những mảng màu trắng hoặc vàng nhạt. Nếu bị tắc nghẽn, phân sẽ không thể đi ra vào túi hậu môn nhân tạo như bình thường.

Sa hậu môn nhân tạo có nghiêm trọng không?

Sa hậu môn nhân tạo nhìn chung không phải là vấn đề nghiêm trọng nhưng nó có thể làm thay đổi hình dạng vùng bụng và gây khó khăn trong việc gắn túi chứa phân hậu môn nhân tạo. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ đáng lo ngại nếu nguồn máu nuôi lỗ thông bị cản trở hoặc tắc hậu môn nhân tạo khiến chất thải không thể thoát ra được.

Nếu bạn nhận thấy lỗ thông hậu môn nhân tạo đổi màu (chuyển sang đỏ sẫm, tím hoặc nhạt màu), lạnh khi chạm vào hoặc hoạt động không đúng cách, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc điều dưỡng để được tư vấn và xử lý kịp thời.

Cách xử lý sa hậu môn nhân tạo tại nhà

Bạn cũng có thể thử nằm ngửa và dùng lòng bàn tay nhẹ nhàng đẩy lỗ thông trở lại vị trí ban đầu. Nếu lỗ thông bị sưng lên, hãy dùng túi nhựa đựng đá viên, quấn trong khăn sạch để làm lạnh, sau đó đặt lên hậu môn nhân tạo vẫn đang đeo túi. Sau vài phút, thử ấn nhẹ xem lỗ thông có tự co vào không. Nhân viên y tế có thể hướng dẫn bạn thực hiện cách này.

Một mẹo khác nghe có vẻ lạ nhưng hiệu quả đó là dùng đường kính trắng. Đường kính trắng có khả năng hút dịch giúp lỗ thông bớt sưng. Rắc 1-2 thìa canh đường lên bề mặt hậu môn nhân tạo và để yên khoảng 20 - 30 phút. Đường sẽ tan và tạo thành chất lỏng như si rô trong túi chứa phân, nhưng điều này hoàn toàn vô hại.

Lưu ý, mô lỗ mở hậu môn nhân tạo rất mỏng manh và dễ bị tổn thương. Khi bị sa, hậu môn nhân tạo có thể cọ vào mép túi hậu môn nhân tạo và bị kích ứng hoặc chảy máu. Tránh để hậu môn nhân tạo bị kẹp giữa vòng gắn của đế dán và túi hậu môn nhân tạo 2 mảnh. Nên mặc quần áo có lưng thụ mềm, để cạp quần ở trên hoặc dưới vị trí lỗ thông nhằm tránh cọ xát vào quần áo. Các loại đồ rộng, xếp ly hoặc nhiều lớp có thể giúp che lỗ thông hiệu quả hơn.

Hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng dụng cụ hỗ trợ như nẹp bảo vệ hậu môn nhân tạo, đai chống thoát vị hoặc dây nịt đeo túi hậu môn nhân tạo để giữ lỗ thông đúng vị trí và giảm tổn thương.

Bạn cũng có thể cần chuyển sang loại túi hậu môn nhân tạo có vòng cắt đế lớn hơn và dung tích chứa lớn hơn. Túi hậu môn nhân tạo có đế mềm giúp thích nghi tốt hơn với kích thước thay đổi của hậu môn nhân tạo. Khi lỗ thông bị sưng, bạn cũng nên làm rỗng túi thường xuyên hơn để tránh áp lực lên khu vực này.

Sa hậu môn nhân tạo có cần phẫu thuật không?

Tham khảo nguồn WebMD