Quy trình đặt ống thông dạ dày và cách chăm sóc ống PEG
Phẫu thuật mở thông dạ dày qua da (PEG) là một thủ thuật đặt ống nuôi ăn. Các ống nuôi ăn này thường được gọi là ống PEG hoặc ống G. Ống cho phép bạn nhận dinh dưỡng trực tiếp qua dạ dày. Kiểu cho ăn này còn được gọi là cho ăn qua đường ruột hoặc dinh dưỡng qua đường ruột, hoặc nuôi ăn đường ruột.
Chi tiết về quy trình đặt mở thông dạ dày
Cần chuẩn bị gì trước thủ thuật mở thông dạ dày nội soi qua da?
Trước khi phẫu thuật, bạn sẽ gặp bác sĩ phẫu thuật để thảo luận về quy trình. Bạn cần cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ bệnh tim, nguy cơ chảy máu hoặc dị ứng thuốc nào.
Tùy thuộc vào sức khỏe và tình trạng bệnh lý tiềm ẩn của bạn, bạn có thể cần điều chỉnh thuốc. Bác sĩ có thể đề xuất thay đổi:
Liều lượng insulin.
Thuốc làm loãng máu/Thuốc chống đông máu, chẳng hạn như warfarin (Coumadin®).
Thuốc chống viêm không chứa steroid, như aspirin (Bayer®) hoặc ibuprofen (Advil® hoặc Motrin®).
Không ăn hoặc uống ít nhất tám giờ trước khi phẫu thuật. Bạn cũng cần sắp xếp xe về nhà sau khi phẫu thuật.
Điều gì xảy ra trong quá trình mở thông dạ dày qua da?
Hầu hết các bác sĩ đều đặt ống thông dạ dày qua da PEG bằng phẫu thuật nội soi. Thủ thuật nội soi sử dụng các vết mổ nhỏ và một dụng cụ dài, linh hoạt gọi là nội soi.
Vào ngày phẫu thuật, bạn sẽ được gây mê tĩnh mạch (IV) và dùng thuốc kháng sinh. Thuốc gây mê đảm bảo rằng bạn sẽ bình tĩnh và tê liệt trong suốt quá trình phẫu thuật. Thuốc kháng sinh ngăn ngừa nhiễm trùng.
Bạn cũng có thể được gây tê tại chỗ. Gây tê tại chỗ là tiêm thuốc gây tê. Bạn được tiêm thuốc này gần nơi bác sĩ phẫu thuật rạch da.
Trong quá trình nội soi dạ dày qua da, bác sĩ sẽ:
Rạch một đường nhỏ ở bụng trên của bạn.
Đặt ống qua vết rạch vào cơ thể.
Nối ống với dạ dày của bạn.
Toàn bộ quy trình chỉ diễn ra trong khoảng 20 đến 30 phút. Thông thường, bạn có thể về nhà trong ngày hoặc sáng hôm sau.
Điều gì xảy ra sau khi mở thông dạ dày nội soi qua da?
Bạn sẽ cảm thấy hơi đau sau khi thực hiện phẫu thuật đặt ống nuôi ăn nội soi dạ dày qua da. Cơn đau này có thể là do vết mổ. Hoặc bạn có thể bị chuột rút do khí tích tụ trong hệ tiêu hóa. Cơn đau này sẽ giảm trong vòng 24 đến 48 giờ.
Vết mổ sẽ được băng lại bằng băng phẫu thuật. Bạn có thể thấy một ít dịch chảy ra xung quanh vết mổ trong vòng 48 giờ. Thông thường, bác sĩ phẫu thuật sẽ hướng dẫn bạn tháo băng sau một đến hai ngày.
Sau khi vùng lỗ thông ra da của bạn lành lại, bạn sẽ gặp chuyên gia dinh dưỡng. Chuyên gia này sẽ giải thích cách sử dụng ống PEG và cách cho ăn qua ống PEG.
Bạn có thể nhìn thấy ống thông dạ dày qua da bên ngoài cơ thể sau phẫu thuật không?
Có. Ống nuôi ăn đường ruột PEG có kích thước khoảng bằng một cây bút bi hoặc bút chì. Bạn sẽ thấy ống dài từ 15cm đến 30cm nhô ra khỏi lỗ thông ra da (chỗ vết rạch nội soi). Xung quanh ống nuôi ăn đường ruột có một đĩa gọi là tấm cản bên ngoài. Tấm chắn này ngăn không cho ống đi sâu hơn vào dạ dày của bạn.
Ở cuối ống nuôi ăn đường ruột có một nắp nhỏ hoặc nút chặn. Nút chặn này ngăn axit dạ dày hoặc chất chứa trong dạ dày rò rỉ vào da hoặc quần áo của bạn. Bạn có thể mở nút chặn này để nhận thức ăn, nước hoặc thuốc.
Cách chăm sóc ống mở thông dạ dày qua da PEG
Mở thông dạ dày ra da qua nội soi PEG (percutaneous endoscopic gastrostomy) là thủ thuật đặt ống thông mở qua da và thành dạ dày. Ống này đi trực tiếp vào dạ dày.
Việc đặt ống mở dạ dày qua da PEG được thực hiện một phần bằng thủ thuật nội soi, được thực hiện khi bạn hoặc người thân không thể tự mình ăn hoặc uống vì bất kỳ lý do gì. Các lý do phổ biển có thể bao gồm đột quỵ, tai biến, hoặc chấn thương.
Ống mở thông dạ dày qua da rất dễ sử dụng. Bản thân bạn, người thân, hay người chăm sóc bạn có thể tự học cách chăm sóc và vệ sinh bộ mở thông dạ dày ra da và thậm chí tự cho mình ăn bằng xông nuôi ăn dài ngày.
Sau đây là những điều cần biết khi chăm sóc ống thông dạ dày qua da cũng như lỗ mở dạ dày ra da.
Vệ sinh vùng da xung quanh ống PEG 1-3 lần/ngày.
Sử dụng xà phòng nhẹ với nước hoặc nước muối vô trùng.
Có thể sử dụng tăm bông hoặc gạc để làm sạch nhẹ nhàng
Nhẹ nhàng lau bỏ bất kỳ dịch tiết hoặc lớp vảy nào trên hoặc quanh da và ống.
Nếu bạn sử dụng xà phòng, lưu ý luôn luôn rửa lại bằng nước sạch.
Lau khô da bằng khăn sạch hoặc gạc.
Trong 1 đến 2 tuần đầu, bạn nên cố gẵng chăm sóc vị trí đặt ống PEG bằng phương pháp vô trùng, nghĩa là mọi dụng cụ, sản phẩm chăm sóc da phải được tiệt trùng trước.
Đặt một miếng băng vết thương có khả năng thấm hút tốt hoặc gạc vết thương xung quanh vị trí đặt ống PEG. Tham khảo ý kiến bác sĩ xem bạn có cần băng xung quanh lỗ mở thông ra da không.
Thay băng hoặc gạc mới ít nhất mỗi ngày hoặc nếu bị ướt hoặc bẩn.
Tránh các loại băng gạc cồng kềnh.
Không đặt miếng gạc dưới đĩa.
Không sử dụng bất kỳ loại thuốc mỡ, bột hoặc thuốc xịt nào xung quanh ống nuôi ăn trừ khi được bác sĩ yêu cầu.
Hỏi bác sĩ khi nào thì có thể tắm hoặc gội đầu.
Cẩn thận không tự kéo ống để tránh ống bị rơi ra ngoài. Nếu ống nuôi ăn bị tuột ra, lỗ mở thông dạ dày ra da có thể bị đóng lại.
Thử cố định ống bằng băng vết thương phù hợp hoặc băng keo và dán vào bụng hoặc sử dụng thiết bị cố định để tránh trường hợp này xảy ra.
Nguồn: Tổng hợp