Hướng Dẫn Chăm Sóc: Tưới Rửa Hậu Môn Nhân Tạo Đúng Cách

Chăm sóc lỗ hậu môn nhân tạo (stoma)

Vùng da quanh lỗ hậu môn nhân tạo sẽ có màu đỏ hơn so với vùng da xung quanh. Đôi khi có thể chảy máu trong vài phút do da rất mỏng manh, nhưng không nên gây đau hoặc ngứa cho vùng da này do không có dây thần kinh cảm giác đau để giữ cho vùng da này khỏe mạnh:

• Làm sạch lỗ hậu môn nhân tạo bằng nước: Không cần sử dụng xà phòng hoặc vật dụng tiệt trùng. Đảm bảo lau khô hoàn toàn sau khi làm sạch.

• Nhẹ nhàng khi thay túi: Khi tháo túi hậu môn nhân tạo, hãy cẩn thận để tránh làm tổn thương da xung quanh.

• Dùng dụng cụ có kích thước phù hợp: Cả túi và miếng dán bảo vệ da phải có kích thước phù hợp. Nếu lỗ quá nhỏ, nó có thể gây cản trở hậu môn nhân tạo; nếu quá lớn, có thể gây rò rỉ. Nếu kích thước lỗ hậu môn nhân tạo thay đổi, hãy nhờ đội ngũ y tế tư vấn.

• Thay túi định kỳ: Tần suất thay túi phụ thuộc vào loại túi bạn sử dụng. Đảm bảo bạn biết thời gian thay phù hợp.

• Theo dõi dấu hiệu dị ứng: Dị ứng với vật liệu của túi, keo dán hoặc băng có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Nếu thấy da bị kích ứng hoặc ngứa, hãy thử đổi nhãn hiệu túi hoặc dùng tấm lót bảo vệ da.

• Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng: Nếu da quanh hậu môn nhân tạo bị ướt, ngứa, nổi mụn hoặc đau, hãy liên hệ ngay với đội ngũ y tế.
  
   

  
  Tần suất thay túi phụ thuộc vào loại túi bạn sử dụng

Tưới rửa hậu môn nhân tạo (Colostomy irrigation)

Tưới rửa hậu môn nhân tạo là lựa chọn cá nhân. Khi tưới rửa, nước sẽ chảy qua hậu môn nhân tạo vào ruột kết, giúp tạo thói quen đi tiêu đều đặn. Trước đây, nhiều người sử dụng phương pháp này để kiểm soát việc đi tiêu, nhưng ngày nay, do sự cải tiến của túi hậu môn nhân tạo, một số người không còn áp dụng phương pháp này.

Lưu ý:

• Chỉ sử dụng tưới rửa với hậu môn nhân tạo đoạn xuống (descending) hoặc sigma (sigmoid), không áp dụng cho hậu môn nhân tạo ngang (transverse).

• Nên tưới rửa sau khi ăn hoặc uống đồ nóng.

• Quá trình này mất khoảng 1 giờ, vì vậy hãy chọn thời điểm bạn có thể ở trong nhà vệ sinh suốt quá trình.

Cách thực hiện tưới rửa:

1. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết.

2. Đổ khoảng 1 lít nước ấm vào bình tưới rửa và kẹp ống lại.

3. Treo bình nước ở độ cao ngang vai khi ngồi.

4. Ngồi trên bồn cầu hoặc ghế cạnh bồn cầu.

5. Gắn ống tưới rửa vào tấm bảo vệ da.

6. Đặt đầu dưới của ống tưới rửa vào bồn cầu.

7. Đưa đầu hình nón của ống tưới vào hậu môn nhân tạo (làm ướt trước bằng nước hoặc gel bôi trơn tan trong nước).

8. Mở kẹp từ từ để nước chảy vào hậu môn nhân tạo trong khoảng 5 phút.

9. Giữ đầu hình nón trong 10 giây sau khi nước chảy hết, sau đó rút ra.

10. Trong khoảng 45 phút sau, phân sẽ thải ra theo từng đợt. Có thể cảm thấy hơi đau quặn nhẹ.

11. Khi quá trình kết thúc, tháo ống tưới rửa, lắp túi hậu môn nhân tạo vào lại, rửa sạch dụng cụ và treo khô.
     

⚠️ Nếu thấy đau, buồn nôn hoặc co thắt mạnh, có thể do dùng quá nhiều nước hoặc nước quá lạnh. Hãy liên hệ đội ngũ y tế nếu gặp khó khăn.

Làm rỗng túi hậu môn nhân tạo

Để tránh rò rỉ hoặc phồng túi, hãy làm rỗng túi khi đầy khoảng 1/3 đến 1/2. Dưới đây là các bước thực hiện:

1. Ngồi trên ghế đối diện bồn cầu hoặc ngồi lùi sâu trên bồn cầu.

2. Giữ túi lên và mở kẹp ở đáy túi.

3. Mở cuộn đuôi túi ra.

4. Đổ phân vào bồn cầu (đặt một ít giấy vệ sinh vào bồn cầu trước để tránh văng nước).

5. Lau sạch bên trong và bên ngoài miệng túi bằng giấy vệ sinh.

6. Cuộn lại đuôi túi và kẹp chặt.

Thay túi hậu môn nhân tạo

Lập kế hoạch thay túi theo lịch trình. Một số hệ thống túi cần thay hàng ngày, trong khi số khác có thể dùng đến một tuần.

Hướng dẫn thay túi:

1. Chọn thời gian thích hợp: Buổi sáng trước khi ăn uống thường là thời điểm tốt vì đường tiêu hóa ít hoạt động.

2. Rửa tay trước và sau khi thay túi để tránh nhiễm trùng.

3. Tháo túi cũ cẩn thận và bỏ vào thùng rác (giữ lại kẹp nếu cần).

4. Kiểm tra hậu môn nhân tạo: Nếu thấy màu xanh, tím hoặc đen, hãy gọi bác sĩ ngay.

5. Lau sạch vùng da quanh hậu môn nhân tạo và để khô.

6. Lắp túi mới: Dùng các dụng cụ hỗ trợ cần thiết (vòng đệm, bột bảo vệ, keo dán) và kẹp chặt đáy túi.

Lưu ý quan trọng:

• Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ ngay với đội ngũ y tế.

• Chăm sóc đúng cách giúp ngăn ngừa kích ứng da, nhiễm trùng và tăng chất lượng cuộc sống.