Các loại ống nuôi ăn - Mẹo chăm sóc ống nuôi ăn
Các loại ống nuôi ăn
Các ống nuôi ăn khác nhau ở vị trí chúng được đưa vào cơ thể bạn và loại thủ thuật mà bác sĩ sử dụng để đặt chúng.
Nhìn chung, những ống nuôi ăn đi qua mũi hoặc miệng dành cho những người cần ống nuôi ăn trong thời gian dưới 6 tuần. Nếu bạn sẽ sử dụng ống lâu hơn thế, bạn có thể sẽ cần phẫu thuật để đưa ống vào dạ dày hoặc ruột qua đường mũi miệng hoặc mở qua da, gọi là ống nuôi ăn đường ruột.
Các loại ống nuôi ăn bao gồm:
Ống thông mũi dạ dày.
Những ống này được đưa qua mũi và vào dạ dày của bạn. Chúng được sử dụng để nuôi ăn trong thời gian ngắn và để truyền thuốc trong khi bạn đang nằm viện.
Ống thông mũi hỗng tràng (NJT).
Loại ống này chạy từ mũi đến một phần của ruột non được gọi là hỗng tràng. Bạn có thể được đặt loại ống này sau phẫu thuật tuyến tụy hoặc nếu bạn bị tắc ruột non.
Ống thông mũi tá tràng (ND).
Chúng chạy từ mũi đến tá tràng, một phần khác của ruột non.
Ống thông miệng dạ dày (OG).
Các ống nuôi ăn này tương tự như loại ống thông mũi dạ dày, nhưng được đưa vào qua đường miệng và xuống dạ dày của bạn. Chúng thường được sử dụng trong thời gian ngắn.
Ống thông miệng-ruột.
Giống như ống thông miệng dạ dày OG, đây là những ống tạm thời được đưa qua miệng của bạn, nhưng ống sẽ đi vào ruột non của bạn.
Ống thông dạ dày - ống nuôi ăn đường ruột (ống G).
Bác sĩ sẽ đưa loại ống này vào bằng phẫu thuật. Chúng chạy qua da bụng (lỗ thông ra da) và vào dạ dày của bạn. Giống như các ống được đặt bằng phẫu thuật khác, chúng được dùng để nuôi ăn bằng ống trong thời gian dài hơn.
Ống thông hỗng tràng (JEJ, PEJ hoặc RIJ).
Bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa những ống này vào hỗng tràng của bạn. Bạn có thể sẽ được đặt một ống nếu bạn đã phẫu thuật thực quản hoặc dạ dày.
Ống thông hỗng tràng nội soi qua da (PEJ) hoặc ống thông dạ dày nội soi qua da (PEG). Loại ống này được đưa vào bằng phẫu thuật nội soi, nghĩa là bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng một camera nhỏ để hỗ trợ đặt ống.
Ống thông dạ dày được đưa vào bằng X quang (RIG) hoặc ống thông hỗng tràng được đưa vào bằng X quang (RIJ). Nếu bạn không thể nội soi, bác sĩ có thể sử dụng hình ảnh tương tự như chụp X-quang để đặt ống vào đúng vị trí trong quá trình phẫu thuật.
- Ống nội soi dạ dày hỗng tràng qua da (PEG-J). Bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa ống qua da vào dạ dày của bạn, sau đó qua dạ dày vào hỗng tràng. Trong trường hợp này, bạn chỉ còn một lỗ mở, hoặc cổng, ở dạ dày của bạn, và một cái khác vào ruột non của bạn. Thông thường ống PEG-J được đặt nếu bạn bị trào ngược dạ dày nghiêm trọng (GERD) hoặc một phần dạ dày của bạn đã bị cắt bỏ.
Hệ thống nuôi ăn có thể cung cấp dinh dưỡng vào cơ thể bạn theo cách sau:
Túi trọng lực.
Những chiếc túi này treo trên một giá đỡ hoặc móc truyền tĩnh mạch trên cao. Khi chúng chứa đầy sữa công thức, trọng lực sẽ di chuyển chúng xuống ống nuôi ăn và đưa vào cơ thể bạn.
Nuôi ăn bằng ống tiêm xi-lanh.
Một ống tiêm được kết nối với ống nuôi ăn của bạn sẽ đưa sữa công thức vào cơ thể bạn. Nó bao gồm một đầu nối hoặc van để điều chỉnh lượng thức ăn. Phương pháp nuôi ăn này còn được gọi là phương pháp nuôi ăn ngắt quãng bolus feeding.
Nuôi ăn bằng máy bơm.
Một máy bơm đẩy sữa công thức từ túi thức ăn/sữa công thức vào ống nuôi ăn của bạn. Đôi khi nó được sử dụng cho phương pháp nuôi ăn liên tục, kéo dài 24 giờ một ngày.
Sử dụng và chăm sóc ống nuôi ăn
Khi bạn ở bệnh viện, bác sĩ và y tá sẽ chăm sóc ống nuôi ăn của bạn. Nếu bạn về nhà với một ống nuôi ăn, một người chăm sóc tại nhà – y tá, chuyên gia dinh dưỡng, hoặc người hỗ trợ khác – sẽ hướng dẫn bạn cụ thể về cách sử dụng nuôi ăn và cách chăm sóc ống nuôi ăn của bạn.
Đối với hầu hết các loại ống nuôi ăn, bạn sẽ làm theo các quy trình chăm sóc sau:
Rửa tay. Luôn sử dụng xà phòng và nước hoặc chất khử trùng tay có cồn trước khi bạn làm việc với ống. Đảm bảo tay bạn khô.
Ngăn ngừa tắc nghẽn ống nuôi ăn. Đây là một trong những vấn đề lớn nhất với ống nuôi ăn. Luôn xả ống bằng lượng nước được khuyến nghị trước và sau khi sử dụng, kể cả khi bạn sử dụng ống để uống thuốc. Bạn sẽ cần rửa sạch ngay cả những ngày không sử dụng.
Theo dõi tình trạng nhiễm trùng. Giữ cho vùng da nơi ống thông được đưa vào bụng -- lỗ thông ra da -- sạch và khô. Kiểm tra hàng ngày xem có bị kích ứng, mẩn đỏ, sưng tấy hay nhiễm trùng không. Bác sĩ có thể hướng dẫn bạn bôi thuốc mỡ kháng khuẩn sau khi vệ sinh vùng đó. Nhưng nhìn chung, tránh sử dụng kem và bột xung quanh lỗ thông.
- Chăm sóc răng và nướu. Ngay cả khi bạn hấp thụ hầu hết hoặc toàn bộ chất dinh dưỡng từ ống thông, sức khỏe răng miệng của bạn vẫn rất quan trọng. Đánh răng, nướu và lưỡi hàng ngày và giữ ẩm cho môi bằng dầu dưỡng hoặc dầu khoáng.
Sau đây là các mẹo chăm sóc các loại ống nuôi ăn cụ thể:
Ống thông từ mũi: Dùng khăn mặt sạch để lau vùng da xung quanh ống thông và loại bỏ mọi lớp vảy hoặc dịch tiết sau mỗi lần cho ăn. Nếu vùng đó bị kích ứng, bạn có thể đặt ống thông qua lỗ mũi bên kia. Y tá hoặc nhân viên chăm sóc sức khỏe khác có thể hướng dẫn bạn cách thực hiện.
Ống thông dạ dày G: Làm sạch da xung quanh ống từ một đến ba lần một ngày. Sử dụng một miếng vải mềm, sạch hoặc một miếng gạc, và lau nhẹ theo chuyển động tròn. Bắt đầu bên cạnh ống và lau dần ra ngoài. Nếu bạn sử dụng miếng thấm ở khu vực đó, hãy thay miếng thấm dịch ít nhất một lần một ngày.
Ống thông qua hỗng tràng J: Làm sạch vùng lỗ thông ít nhất một lần một ngày bằng tăm bông hoặc khăn. Nếu bạn thấy có dịch chảy ra, hãy dán một miếng gạc sau khi làm sạch.
- Ống thông nội soi PEG và PEGJ: Luôn sử dụng băng dính hoặc thiết bị cố định để giữ ống cố định tại chỗ. Nếu ống bị tuột ra, lỗ thông có thể đóng lại. Để tránh ống bị kẹt trong niêm mạc đường tiêu hóa, hãy đẩy ống vào và xoay ống thường xuyên. Bạn không cần phải xoay ống PEGJ, nhưng hãy đẩy ống vào theo định kỳ.
Tác dụng phụ của ống nuôi ăn
Bạn có thể cảm thấy khó chịu hoặc đau khi mới đặt ống nuôi ăn. Các tác dụng phụ có thể xảy ra khác bao gồm:
Kích ứng mũi hoặc niêm mạc đường tiêu hóa
Buồn nôn, chuột rút hoặc các vấn đề về dạ dày như tiêu chảy hoặc táo bón
Mất nước
Nhiễm trùng tại vị trí phẫu thuật
Rò rỉ từ lỗ thông
Tắc ống
Trật ống
Để giải quyết những vấn đề này, bác sĩ có thể đề nghị bạn kiểm tra xem ống của bạn đã được đặt đúng cách chưa hoặc chuyển sang loại công thức nuôi ăn hoặc liều lượng khác. Họ cũng có thể kê đơn thuốc để giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Tình trạng này không phổ biến, nhưng bạn cũng có thể gặp các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi do hít sặc (xảy ra sau khi bạn đưa thức ăn hoặc chất lỏng vào đường thở) hoặc tổn thương thành ruột.