Các loại ống nuôi ăn và mẹo chăm sóc ống nuôi ăn

Tổng quan về ống nuôi ăn

Ống nuôi ăn là một thiết bị y tế được sử dụng để cung cấp dinh dưỡng cho những người không thể nhai nuốt bình thường do mắc chứng khó nuốt, rối loạn ăn uống hoặc do chấn thương, tổn thương vùng đầu cổ. Ngoài cung cấp dưỡng chất, ống nuôi ăn còn có nhiều công dụng khác như cung cấp nước, thuốc, giảm áp lực dạ dày hay loại bỏ dịch và thức ăn tồn đọng trong dạ dày.

Tùy vào tình trạng của bệnh nhân, ống nuôi ăn có thể được đặt tạm thời hoặc lâu dài. Việc sử dụng ống nuôi ăn có thể gây khó chịu và đau đớn ban đầu, nhưng theo thời gian bệnh nhân sẽ dần thích nghi. Bệnh nhân có thể cần điều chỉnh tư thế ngủ, dành thêm thời gian để vệ sinh và chăm sóc ống cũng như xử lý các biến chứng có thể xảy ra.

Xông nuôi ăn silicone Mepro mềm và dẻo dai làm tăng sự thoải mái cho người bệnh

 

Các loại ống nuôi ăn

Ống nuôi ăn được phân loại dựa trên vị trí đặt trong cơ thể và phương pháp bác sĩ sử dụng để đặt ống. Thông thường, nếu cần hỗ trợ dinh dưỡng dưới 6 tuần sẽ sử dụng ống nuôi ăn đặt qua mũi hoặc miệng. Nếu cần sử dụng lâu dài, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật để đặt ống trực tiếp vào dạ dày hoặc ruột.

Các loại ống nuôi ăn phổ biến:

Ống xông nuôi ăn mũi - dạ dày (NG)

Ống nuôi ăn mũi - dạ dày được đưa qua mũi xuống dạ dày. Thường dùng để nuôi ăn hoặc cung cấp thuốc trong thời gian ngắn khi nằm viện.

Ống xông nuôi ăn mũi - hỗng tràng (NJ)

Ống nuôi ăn mũi - hỗng tràng được đưa từ mũi xuống hỗng tràng - phần giữa của ruột non. Thường dùng sau phẫu thuật tụy hoặc khi có tắc nghẽn ruột non.

Ống xông nuôi ăn mũi - tá tràng (ND)

Ống nuôi ăn mũi - tá tràng được đặt từ mũi xuống tá tràng - phần đầu của ruột non.

Ống xông nuôi ăn miệng - dạ dày (OG)

Tương tự như ống xông nuôi ăn mũi dạ dày nhưng đặt qua miệng. Thường dùng ngắn hạn.

Ống thông miệng - ruột non (ON)

Giống như ống OG nhưng đi sâu hơn vào vào ruột non.

Ống mở thông dạ dày qua da (G)

Ống mở dạ dày qua da được đặt trực tiếp vào dạ dày qua da thành bụng bằng phẫu thuật. Loại này thường dùng cho bệnh nhân cần nuôi ăn dài hạn.

Ống mở thông hỗng tràng qua da (JEJ, PEJ, RIJ)

Được đặt trực tiếp vào hỗng tràng qua phẫu thuật, thích hợp cho bệnh nhân đã phẫu thuật thực quản hoặc dạ dày.

Ống mở thông da dày qua da qua nội soi (PEG) hoặc Ống mở thông hỗng tràng qua da qua nội soi (PEJ)

Ống mở thông dạ dày qua da được đặt bằng phương pháp nội soi, trong đó bác sĩ sẽ sử dụng một camera nhỏ để hướng dẫn đặt ống.

Ống thông dạ dày/hỗng tràng đặt qua X-quang (RIG/RIJ)

Nếu không thể nội soi, bác sĩ sẽ dùng hình ảnh X-quang để hỗ trợ đặt ống chính xác trong quá trình phẫu thuật.

Ống mở thông dạ dày - hỗng tràng qua da qua nội soi (PEG-J)

Cũng được đặt qua da thành bụng vào dạ dày rồi tiếp tục đến hỗng tràng. Ống này có hai nhánh: một nhánh vào dạ dày, một nhánh vào ruột non. Thường dùng cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày nặng hoặc đã cắt một phần dạ dày.

Một số phương pháp cung cấp dinh dưỡng qua ống nuôi ăn:

• Túi nuôi ăn bằng trọng lực: Được treo trên giá đỡ IV hoặc móc, dung dịch dinh dưỡng chảy xuống tự nhiên nhờ trọng lực.
• Bơm tiêm thủ công: Dinh dưỡng được bơm vào ống nuôi ăn bằng ống tiêm xi-lanh có pít tông để điều chỉnh lưu lượng. Phương pháp này còn được gọi là nuôi ăn bolus
• Túi nuôi ăn kết hợp máy bơm nuôi ăn: Một máy bơm nuôi ăn tự động đẩy dung dịch dinh dưỡng từ túi vào ống thông. Phương pháp này thích hợp cho những bệnh nhân cần truyền dinh dưỡng liên tục suốt 24 giờ.

Mẹo chăm sóc ống nuôi ăn tại nhà

Khi nằm viện, bác sĩ và y tá sẽ chịu trách nhiệm chăm sóc ống nuôi ăn cho bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân xuất viện và tiếp tục sử dụng ống tại nhà, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cụ thể cách chăm sóc ống nuôi ăn đúng cách để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là hướng dẫn chăm sóc cho từng loại ống:

Ống xông nuôi ăn mũi dạ dày/hỗng tràng

Dùng khăn sạch lau vùng da quanh ống sau mỗi lần ăn để loại bỏ dịch tiết hoặc vảy bám. Nếu vùng da quanh mũi bị kích ứng, có thể đổi ống sang lỗ mũi bên kia. Nhân viên y tế sẽ hướng dẫn bạn cách làm.

Ống mở thông dạ dày qua da

Vệ sinh da quanh ống 1-3 lần/ngày bằng băng gạc y tế sạch hoặc khăn mềm, lau nhẹ theo chuyển động tròn từ trong ra ngoài. Nếu sử dụng miếng lót thấm hút, hãy thay ít nhất một lần mỗi ngày.

Ống mở thông hỗng tràng qua da

Vệ sinh vùng đặt ống ít nhất 1 lần/ngày bằng tăm bông hoặc khăn mềm. Nếu có dịch rỉ, hãy đặt một miếng gạc sạch sau khi vệ sinh.

Ống mở thông dạ dày/hỗng tràng qua da qua nội soi

Luôn cố định ống bằng băng dính như băng keo cuộn giấy/băng keo cuộn lụa hoặc thiết bị giữ ống để tránh tuột ra. Nếu ống bị rơi ra, lỗ mở thông ra da có thể đóng lại nhanh chóng. Để tránh ống dính vào thành ruột, hãy đẩy nhẹ vào và xoay định kỳ. Với ống mở thông hỗng tràng qua da, không cần xoay nhưng vẫn nên đẩy vào nhẹ nhàng theo thời gian.

Tham khảo nguồn WebMD