Biến chứng sa hậu môn nhân tạo

Biến chứng sa hậu môn nhân tạo

Sa hậu môn nhân tạo là một biến chứng thường gặp của hậu môn nhân tạo, đặc biệt dễ xảy ra hậu môn nhân tạo kiểu quai. Khi tạo lỗ thông hậu môn nhân tạo, một đoạn ruột được đưa ra ngoài thành bụng và cố định vào da. Nếu không được khâu hoặc ghim chắc chắn vào thành bụng, đoạn ruột này có bị đẩy lòi ra ngoài, đôi khi dài đến vài cm.

Nguyên nhân chính xác vẫn chưa rõ, nhưng các yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ:

• Tăng cân quá nhanh hoặc béo phì
• Cơ bụng yếu, đặc biệt ở trẻ nhỏ
• Lỗ mở hậu môn nhân tạo quá lớn
• Áp lực trong ổ bụng tăng cao (do ho kéo dài, hắt hơi, táo bón hoặc mang thai)

Hậu môn nhân tạo bị sa

 

Nhận biết dấu hiệu sa hậu môn nhân tạo

Khi bị sa, hậu môn nhân tạo có thể dài ra bất thường, sưng lên và thường rõ hơn khi đứng, đôi khi tự rút lại khi nằm. Tuy nhiên, có trường hợp bị lòi ra liên tục và không thay đổi theo tư thế.

Sa hậu môn nhân tạo không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể làm thay đổi hình dạng bụng và gây khó khăn khi gắn túi hậu môn nhân tạo. Tuy nhiên, có thể tiến triển nguy hiểm nếu máu nuôi lỗ mở thông ruột bị cản trở hoặc tắc nghẽn phân không thể đi ra ngoài được. 

Nếu bạn thấy hậu môn nhân tạo đổi sang màu đỏ sẫm, tím hoặc hồng nhạt và cảm giác lạnh khi chạm vào hoặc hoạt động không bình thường, hãy liên hệ bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.

Mẹo xử lý sa hậu môn nhân tạo tại nhà

Nếu tình trạng sa nhẹ, bạn có thể thử các cách sau để cải thiện:

• Nằm ngửa khoảng 20 phút để cơ bụng thư giãn và giảm áp lực lên lỗ mở thông. Khi nằm cũng có thể dùng lòng bàn tay nhẹ nhàng đẩy lỗ thông về vị trí ban đầu.
• Chườm lạnh bằng khăn bọc đá lên túi hậu môn nhân tạo để giảm sưng. Sau vài phút thử ấn nhẹ để lỗ thông co lại.
• Rắc 1-2 thìa đường kính trắng lên hậu môn nhân tạo, đợi 20-30 phút cho đường tan và hút bớt dịch, giúp giảm sưng. Phần đường tan sẽ chảy vào túi và không gây hại.

Để tránh tình trạng sa nặng hơn, bạn nên hạn chế rặn, tránh mang vác nặng và kiểm soát cân nặng. Bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc dùng đai chống thoát vị hậu môn nhân tạo hoặc dây nịt đeo túi hậu môn nhân tạo để giữ lỗ thông ổn định. Ngoài ra, nên chọn loại túi có vòng cắt lớn, dung tích lớn và đế mềm để phù hợp với hậu môn nhân tạo đang sưng, tham khảo túi hậu môn nhân tạo Ostomy Care. Khi đó, cần làm rỗng túi thường xuyên để tránh áp lực lên lỗ mở thông.

Khi nào cần đến bác sĩ

Nếu tình trạng sa trở nên nghiêm trọng, gây khó chịu kéo dài hoặc gây tắc nghẽn bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Ca mổ có thể là mổ mở hoặc nội soi, trong đó phần ruột bị lòi sẽ được cắt bỏ và cố định lại hoặc chuyển sang vị trí khác phù hợp hơn.

Ngoài ra, hãy liên hệ với bác sĩ ngay nếu xuất hiện các bất thường sau:

• Hậu môn nhân tạo đổi màu sang tím, đen, nâu hoặc đỏ sẫm
• Chảy máu hậu môn nhân tạo liên tục không kiểm soát được
• Không đi tiêu được trong nhiều giờ kèm theo đau bụng, buồn nôn hoặc nôn. Đây có thể là dấu hiệu tắc nghẽn hậu môn nhân tạo
• Tình trạng sa hậu môn nhân tạo kéo dài hơn 1 giờ dù đã thử các nhiều cách xử lý

Tham khảo nguồn WebMD